رفتن به نوشته‌ها

تجربه ی مطالعه کتاب «شش قطعه آسان»

قبلا کتاب «شش قطعه آسان» رو معرفی کرده بودم! الان تجربه ی خوندن این کتاب رو میخوام بگم:

 خیلی از آدمها دل خوشی از ریاضیات ندارند. مثلا شخصا با آدمهای زیادی رو به رو شدم که میگند: «ما از فیزیک خیلی خوشمون میاد ولی به خاطر ریاضیاتش ازش فاصله میگیریم!» اینکه فیزیک، دستش توی دست ریاضیات بوده و هست رو نمیشه انکار کرد ولی خیلی از او اوقات میشه خیلی از مفایهم  فیزیکی رو بدون استفاده از ریاضیات،‌ مخصوصا ریاضیات پیچیده مطرح کرد. یکی از کسانی که همیشه به بهترین شکل ممکن این کارو انجام داده، ریچارد فاینمن هست! ریچاردفاینمن معروفه به بهترین معلم فیزیک. کسی که مفاهیم رو برای شما به بهترین شکل ممکن توضیح میده 🙂
به قول ویکی پدیا،  شاید قابل دسترس‌ترین کار فنی‌ فاینمن برای هر علاقه‌مندی به فیزیک، «درسگفتار های فیزیک» اون هست. درسگفتارهای فاینمن توی ۳ جلد سالهاست که چاپ میشه و میشه بگی کامل ترین و جذاب ترین دوره ی فیزیک حساب میشه.

شش قسمت از این درسگفتارها جدا شده و تحت عنوان کتاب «شش قطعه ی آسان،‌مبانی فیزیک به روایت ریچارد فاینمن» چاپ شده. توی این کتاب خبری از ریاضیات نیست و سراسر کتاب حرفهای جالب و مهیج در مورد پدیده های فیزیکیه. کتاب به خوبی به فارسی ترجمه شده و خوندنش واقعا لذت بخشه.17p0s2ledwrvyjpg
در فصل اول کتاب، در مورد اتم ها صحبت شده و اینکه به کمک این ذرات چه جوری میشه دنیا رو توصیف کرد! توی فصل بعد فاینمن در مورد اصول فیزیک حرف میزنه و یک مروری بر روی فیزیک از قبل ترها تا به امروز میکنه. توی فصل سوم فاینمن در مورد رابطه ی فیزیک با بقیه علوم حرف میزنه، رابطه فیزیک با: شیمی، زیست شناسی، نجوم، زمین شناسی، روان شناسی و … حرف میزنه! این قسمت کتاب فوق العاده ست! چند قطعه از این قسمت رو بخونید:

«یکی از مهمترین موفقیت های نجوم کشف سرچشمه ی انرژی ستاره ها بوده است، یعنی همان منبعی که دوام سوختنشان را تضمین میکند. یکی از کسانی که این را کشف کرد، شب بعدش که فهمیده بود درخشش ستاره ها باید به خاطر وقوع واکنش های هسته ای در آنها باشد، با همسرش به گردش رفته بود. زن میگوید: «می بینی ستاره ها چقدر قشنگ می درخسند؟» و مرد میگوید: «بله، و درست همین الان من در دنیا تنها کسی هستم که میداند چرا میدرخشند.» زن فقط میخندد! لابد اینکه شوهرش در آن لحظه تنها کسی است که علت درخشش ستاره ها را میداند برایش زیاد اهمیتی نداشته است. خب، غم انگیز است که آدم تنها بماند، ولی چه می شود کرد که دنیا معمولا همین طوری است!»

«شاعران گفته‌اند که علم، زیبایی ستارگان را ضایع می‌کند. چون‌که آنها را صرفاً کره‌هایی از اتم‌ها و مولکول‌های گاز می‌داند. اما من هم می‌توانم ستاره‌ها را در آسمان شب کویر ببینم و شکوه و زیبایی‌شان را حس کنم. می‌توانم این چرخ‌ و فلک را با چشم بزرگ تلکسوپ پالومار تماشا کنم و ببینم که ستاره‌ها دارند از همدیگر، از نقطه‌ی آغازی که شاید زمانی سرچشمه‌ی همگی‌اشان بوده است، دور می‌شوند.گمان نمی‌کنم جستجو برای فهمیدن این چیزها، لطمه‌ای به رمز و راز زیبایی این چرخ و فلک بزند. راستی شاعران امروزی چرا حرفی از این چیزها نمی‌زنند؟ چه‌ جور مردمانی هستند این شاعران که اگر ژوپیتر خدایی در هیئت انسان باشد، چه شعرها برایش که نمی‌سرایند، اما اگر در قالب کره‌ی عظیم چرخانی از متان و آمونیاک باشد، سکوت اختیار می‌کنند؟»

«یک شاعری گفته است: «عالم همه نهفته در جام باده ای است.» احتمالا هیچ وقت نخواهیم فهمید که این حرف را به چه منظور زده است، چون شاعران معمولا منظورشان این نیست که مردم از گفته هایشان سر در بیاورند. اما این درست است که اگر به جام شرابی خیلی از نزدیک نگاه کنیم، همه عالم را در آن می بینیم،. آنجا پر از پدیده های فیزیکی است: مایع پر پیچ و تابی که دارد به مقتضای نوع مایع و دمای هوا کم کم تبخیر می شود؛ بازتاب های نور در جام؛ و اتم هایی که به کمک تخیلمان می توانیم وجودشان را حس کنیم. شیشه خود جام در واقع نوعی عصاره ی سنگ های زمین است و در ترکیب آن می توانیم به رازهای عمر و قدمت عالم، و حتی تکامل ستاره ها پی ببریم. چه ملغمه ی عجیب و غریبی از مواد شیمیایی که در شراب نیست؟ شراب چه طور شراب شده است؟ مخمر، آنزیم، دُرد و محصولات آنها. از همین شراب می شود یک چیز بسیار کلی استباط کرد: کل حیات «تخمیر» است. درک شیمیایی شراب بدون آگاهی از کشف لویی پاستور -همان کشفِ موجوداتِ عامل اغلب بیماری ها – ممکن نیست. چه سرزنده و جوشان است این شراب، که موجودیتش را چنین به آگاهی نظاره گرش اعلام میکند! اگر مغز کوچولوی ما،‌محض راحتی خودش، این جام شراب را، این عالم را به بخش هایی تقسیم میکند – به فیزیک، زیست شناسی، زمین شناسی، اخترشناسی، روان شناسی و غیره – یادتان باشد که طبیعت خودش از آن خبر ندارد! پس بیایید قطعه ها را دوباره به هم وصل کنیم، تا فراموشمان نشود که در اصل چه چیزی و برای چه کاری بوده است. بگذارید یک کیف آخر هم به ما بدهد: چه طور است جام باده را سربکشیم و فعلا بی خیال!»

در فصل ۴ کتاب، پایستگی انرژی به زیبایی مطرح شده. بیان فاینمن فوق العاده است و به خاطر مثال های ساده ای که میزنه همه نوع خواننده ای رو پای کتاب نگه میداره! قسمت بعد کتاب که به نظر من بهترین فصلشه، نظریه ی گرانش هست. حرکت سیاره ها،

cropped-cosmos03_roce_galaxias.jpg

قوانین کپلر، قانون گرانش نیوتون، گرانش جهانی و قدری هم نسبیت به بهترین شکل ممکن توضیح داده شده! خبری از ریاضیات پیچیده نیست ولی فاینمن کاملا با مهارت خارق العاده ای این مباحث رو گفته! من که لذت بردم! فصل آخر  کتاب هم در مورد کوانتوم هست. شاید این قسمت کمی سخت تر از بقیه به نظر برسه، مخصوصا اگه سرو کار زیادی با کوانتوم قبلا نداشته اید، به هرحال کوانتومه دیگه! ولی باز هم  شیوه ی بیان کوانتوم توی این کتاب از بهترین هاست.

در کل این کتاب بسیار هیجان انگیز و پرفایده ست. چه شما دانشجوی فیزیک باشید، چه یک فردی که فقط دوست داره ببینه دنیا چه جوری کار میکنه، پیشنهاد میکنم این کتاب کمتر از ۲۰۰ صفحه ای رو حتما بخونید!

امیدوارم ما بقی آثار فاینمن رو بخونم و تجربه مطالعه ی اونا رو هم بگم! یا شاید هم شما بخونید و بگید 🙂

Feymanlibrary

Liked it? Take a second to support عباس ریزی on Patreon!
Become a patron at Patreon!
منتشر شده در سخن اندیشمندانفیزیکمعرفی کتابکوانتوم

نظر

  1. الی خانم الی خانم

    سلام خدمت شما. میشه بمنم کمکی کنید؟
    من علاقه زیادی ب فیزیک اونم بخش فیزیک نوین(منظورم: کیهانشناسی؛نسبیت؛فضا؛زمان واینجورمسایل) دارم
    حال بنظرشما من برای این علاقم برای داتشگاه دولتی بخونم؟ اگ اره میشه بگین چ شاخه ای ازفیزیکو بخونم ک ب علاقم نزدیکتره؟
    واینک توهرشاخه ازفیزیک کدوم دانشگاهای ایران خوبن؟
    نظرتون راجب رشته فیزیک هسته ای چیه؟

    • عباس کریمی عباس کریمی

      سلام

      اگر شما ریسک وارد شدن به فیزیک رو قبول کنید، اون موقع باید «فیزیک» بخونید در مقطع کارشناسی. بعد از سپری کردن کارشناسی اون موقع اگر هنوز مصمم بودید که به فیزیک خوندنتون ادامه بدید، می‌تونید سراغ گرایش‌ کیهان‌شناسی یا گرانش برید.
      به طور کلی دانشگاه‌های تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و تبریز خوب هستند.
      فیزیک هسته‌ای ممکنه اونقدرایی که فکر می کنید جذاب نباشه، مواظب باشید گول نخورید!

    • مهدی توسلی مهدی توسلی

      هیچ راه شاهانه ای به هندسه نیست اقلیدس خطاب به پادشاهی که قصد داشت هندسه را در سه روز بیاموزد
      هنگامی که شخصی فایده ی هندسه را از اقلیدس می پرسد اقلیدس رو به خدمتکارش می کند و می گوید سکه ای به این مرد بده
      عرض و مال از در میخانه نشاید اندوخت هر که این آب خورد رخت به دریا فکنش

  2. امیر امیر

    سلام ممنون از توضیحاتتون درباره کتاب ،یه سوال خیلی مهم داشتم ممنون میشم جواب بدید چرا تقریبا عده زیادی از افرادی که فیزیک میخونن خیلی در مورد پشیمون شدن وسط راه حرف میزنن؟؟!یعنی بخاطر سختی این رشته هست یا جذابیت هاش براشون مهیج نیست یا مثلا از نظر شغلی وآینده اقتصادی رشته فیزیک هست؟

    • عباس کریمی عباس کریمی

      سلام
      همه موارد! به طور کلی علوم‌پایه زمان زیادی می‌گیره، به راحتی بقیه رشته‌ها نیست و همین‌طور بازار کار خوبی هم نداره.

  3. مهدی توسلی مهدی توسلی

    اگر ممکن است راه دستیابی به این کتاب را به من نشان دهید با ناشر تماس گرفتم گفت تمام شده وقصدی هم نداریم

    • عباس کریمی عباس کریمی

      سلام
      به نمایشگاه کتاب سر بزنید. در بازار هنوز کتاب موجوده.
      می‌تونید نسخه انگلیسیش رو دانلود کنید و بخونید.

  4. سینا سینا

    درود و سپاس از توضیحات شما ، من میخواستم بدونم کدوم یک از گرایش های فیزیک بیش تر راجع به مفاهیم مکانیک کوانتوم می پردازه؟؟

    • عباس کریمی عباس کریمی

      سلام
      شاخه‌های فیزیک نظری همه با مکانیک کوانتومی کار می‌کنند. مثلا گرایش ذرات بنیادی.

  5. عرفان عرفان

    سلام
    فیزیکدوست عزیز
    اگه امکانش هس
    ترجمه ی این کتاب رو برام ایمیل کن لطفا…

  6. فاطمه فاطمه

    سلام. ممنون از پست خوبتون. علاقه مند شدم این کتاب رو تهیه کنم.
    میشه کتابایی معرفی کنید که درمورد کیهانشناسی، فضا زمان، سیاه چاله، کوانتوم، و گرانش باشن؟ توی اینترنت مطالب زیادی درباره این چندتا نتونستم پیدا کنم که حسابی بهشون پرداخته باشه.

  7. فاطمه فاطمه

    راستی اطلاع دارید که کدوم یکی از این دو کتاب بهتر هستن؟ هر دو ترجمه از یک کتابن اما از اسکن هایی که از فهرستش توی اینترنت دیدم، متوجه شدم کتاب اول مطالب بیشتری داره. بجز یک بخش که مطمئن نیستم در کتاب اول حذف شده یا نه. چون اون بخش در فهرستش درج نشده، شک کردم.
    نسبیت و مفهوم نسبیت ترجمه محمدرضا خواجه پور
    نظریه نسبیت خاص و عام ترجمه علی بهفروز

    • سلام
      در مورد کیهان‌شناسی کتاب‌های بسیار خوبی نوشته شده. مثلا کتاب سه دقيقه اول اثر استيون واينبرگ.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.